Soạn bài ôn tập tác phẩm trữ tình
SOẠN ÔN TẬP TÁC PHẨM TRỮ TÌNH
Bài tập 1. Hãy nêu tên tác giả cua những tác phẩm sau: Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh, Phò giá về kinh, Tiếng gà trưa, Cảnh khuya, Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê, Bạn đến chơi nhà, Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra.
Gợi ý:
HS có thế sắp xếp tên các tác giả phù hợp với các tác phẩm như sau:
– Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh – Lí Bạch.
– Phò giá về kinh – Trần Quang Khải.
– Tiếng gà trưa – Xuân Quỳnh.
– Cảnh khuya – Hồ Chí Minh.
– Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê – Hạ Tri Chương.
– Bạn đến chơi nhà – Nguyễn Khuyến.
– Buổi chiều đứng ở phủ Thiên Trường trông ra – Trần Nhân Tông.
Bài tập 2. Hãy xếp lại tên tác phẩm khớp với nội dung tư tưởng tình cảm biểu hiện (SGK, tr. 180, 181)
Gợi ý:
HS có thể sắp xếp lại tên các tác phẩm phù hợp với nội dung tư tuởng, tình cảm biểu hiện như sau:
– Bài ca nhà tranh bị gió thu phá (Mao ốc vị thu phong sở phá ca): Tinh thần nhân đạo và lòng vị tha cao cả.
– Qua đèo Ngang: Nỗi niềm hoài cổ, với nỗi buồn cô đơn thầm lặng giừa núi đèo hoang sơ.
– Ngẫu nhiên viết nhân buổi mới về quê (Hồi hương ngẫu thư): Tình cảm quê hương chân thành pha chút xót xa lúc mới trở về quê.
– Sông núi nước Nam (Nam quốc sơn hà): ý thức độc lập tự chủ và quyết tâm tiêu diệt giặc.
– Tiếng gà trưa: Tình cảm gia đình, quê hương qua những kỉ niệm đẹp của tuổi thơ
– Bài ca Côn Sơn (Côn Sơn ca): Nhân cách thanh cao và sự giao hoà tuyệt đôi với thiên nhiên.
– Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh (Tĩnh dạ tứ): Tình cảm quê hương sâu lắng trong khoảnh khắc đêm khuya tĩnh lặng.
– Cảnh khuya: Tình yêu thiên nhiên, lòng yêu nước sâu nặng và phong thái ung dung lạc quan.
Bài tập 3. Hãy sắp xếp lại tên tác phẩm hoặc đoạn trích cho khớp với thể thơ.
Gợi ý:
– Sau phút chia li (trích dịch Chinh phụ ngâm khúc): Song thất lục bát.
– Qua đèo Ngang: Bát cú Đường luật.
– Bài ca Côn Sơn (Côn Sơn ca): Lục bát.
– Tiếng gà trưa: Thơ tự do.
– Cảm nghĩ trong đêm thanh tĩnh (Tĩnh dạ tứ):Tuyệt cú Đường luật.
– Sông núi nước Nam: Tuyệt cú Đường luật.
Bài tập 4. Hãy tìm nhửng ý kiến mà em cho là không chính xác (SGK, tr.181).
Gợi ý:
Các ý kiến không chính xác gồm:
a- Đã là thơ thì nhất thiết chỉ được dùng phương thức biếu cảm.
e- Thơ trừ tình chỉ được dùng lối nói trực tiếp để biểu hiện tình cảm, cảm xúc
i- Thơ trữ tình phải có một cốt truyện hay và một hệ thông nhân vật đa dạng.
k- Thơ trữ tình phải có một hệ thông lập luận chặt chẽ.
Bài tập 5. Điền vào chồ trống những câu đã cho (SGK. tr. 182).
Gợi ý:
Có thề điền như sau:
a- tập thể, truyền miệng,
b- lục bát.
c- ẩn dụ, điệp ngữ, so sánh, phóng đại.